โรคหลอดเลือดแดงใหญ่ในช่องท้องโป่งพอง

หลอดเลือดแดงใหญ่ในช่องท้องปกติมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 2 เซ็นติเมตร ขึ้นอยู่กับขนาดร่างกาย เพศและเชื้อชาติเป็นหลัก โดยหน้าที่ของหลอดเลือดแดงใหญ่ในช่องท้องทำหน้าที่รับเลือดแดงจากหัวใจเพื่อแจกจ่ายไปตามอวัยวะต่างๆในช่องท้อง อุ้งเชิงกรานและขาทั้ง 2ข้าง ทำให้เป็นหลอดเลือดที่มีเลือดไหลผ่านเป็นปริมาณมาก อีกทั้งยังต้องรับเลือดแดงโดยตรงจากหัวใจทำให้ผนังหลอดเลือดดังกล่าวต้องรับการเปลี่ยนแปลงความดันตามจังหวะชีพจรตลอดเวลา ด้วยเหตุนี้ในคนปกติที่ไม่มีหน้าท้องหนามากนักก็อาจสามารถคลำเส้นเลือดดังกล่าวบริเวณระหว่างลิ้นปี่และสะดือเต้นตามจังหวะชีพจรเวลาที่นอนราบได้

สาเหตุการเกิดโรคหลอดเลือดแดงใหญ่ในช่องท้องโป่งพอง

คือการอ่อนแอลงของผนังหลอดเลือดดังกล่าว โดยมักเป็นผลจากการเสื่อมสภาพของหลอดเลือดดังกล่าวจากอายุที่เพิ่มขึ้น การสูบบุหรี่ การมีโรคทางกรรมพันธุ์บางอย่าง รวมไปถึงการติดเชื้อโดยตรงที่ผนังหลอดเลือด ทำให้ผนังหลอดเลือดอ่อนแอและโป่งออกจากแรงดันของชีพจร

หากไมได้รับการเฝ้าระวังรักษา หลอดเลือดดังกล่าวอาจขยายขนาดขึ้นตามเวลาและแตกกระทั่งถึงแก่ชีวิตได้ จึงมีคำแนะนำให้ผู้ป่วยเพศชายอายุมากว่า 65 ปี หรือมีประวัติสูบบุหรี่มายาวนานควรรับการตรวจคัดกรองด้วยการอัลตร้าซาวน์อย่างน้อย 1ครั้ง เพื่อเฝ้าระวังการเกิดโรคดังกล่าวโดยไม่รู้ตัว

โดยมากเมื่อเป็นโรคหลอดเลือดดังกล่าวมักจะขยายขนาดขึ้นเรื่อยๆโดยไม่มีอาการอะไร โดยมากมักพบโดยบังเอิญจากการตรวจโรคอื่น หรืออาจคลำพบก้อนเต้นได้บริเวณท้องระหว่างลิ้นปี่และสะดือเองในผู้ป่วยบางราย แต่ก็อาจมีอาการได้ เช่น ปวดท้องรุนแรงร้าวทะลุหลัง ขาขาดเลือดเฉียบพลัน เป็นต้น ด้วยเหตุนี้การตรวจคัดกรองจึงมีความสำคัญเป็นอย่างมาก

การรักษาโรคหลอดเลือดแดงใหญ่ในช่องท้องโป่งพอง

1. การงดสูบบุหรี่
2. การป้องกันความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด
3. การตรวจเฝ้าระวังการขยายขนาดหลอดเลือดด้วยเครื่องอัลตร้าซาวน์ในผู้ป่วยที่ไม่มีอาการและขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของหลอดเลือดไม่ถึงระดับที่จะต้องรักษาด้วยการผ่าตัด
4. การผ่าตัด ซึ่งขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของหลอดเลือดที่ต้องเข้ารับการรักษาโดยการผ่าตัดในเพศชายคือตั้งแต่ 5.5เซ็นติเมตรขึ้นไป และตั้งแต่ 5เซ็นติเมตรขึ้นไปในเพศหญิง

การรักษาโรคหลอดเลือดแดงในช่องท้องโป่งพองทำได้โดยการผ่าตัดทำได้โดย

1. ผ่าตัดผ่านสายสวนเข้าหลอดเลือดแดงบริเวณขาหนีบ (EVAR - EndoVascular Aneurysm Repair) ซึ่งช่วยลดภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัดเปิดช่องท้องเป็นอย่างมาก เนื่องจากเป็นโรคที่เกิดในผู้สูงอายุและมักมีประวัติสูบบุหรี่มานาน
2. การผ่าตัดรักษาผ่านทางหน้าท้อง (OSR - Open Surgical Repair) คือ การผ่าตัดผ่านหน้าท้องเพื่อเข้าไปเพื่อซ่อมแซมหลอดเลือดแดงที่โป่งพองด้วยหลอดเลือดเทียม

การเลือกวิธีรักษาแต่ละแบบนั้นจะขึ้นอยู่กับความแข็งแรงของผู้ป่วย โรคร่วม ลักษณะและตำแหน่งของการโป่งพอง เพื่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดน้อยที่สุดและเกิดความคงทนของการรักษามากที่สุด

ใครบ้างที่ควรตรวจคัดกรองโรคหลอดเลือดแดงใหญ่โป่งพองในช่องท้อง

1. ผู้ชายที่มีอายุตั้งแต่ 65 ปีขึ้นไป
2. ผู้ที่สูบบุหรี่เป็นระยะเวลายาวนานทั้งที่ยังสูบอยู่หรือเลิกไปแล้ว
3. ผู้ที่สงสัยว่าตนเองอาจจะมีหลอดเลือดโป่งพองในช่องท้อง เช่น คลำก้อนเต้นได้ตามจังหวะชีพจรบริเวณหน้าท้อง